Chiêm ngưỡng tuyệt phẩm loa đa hướng high-end MBL Radialstrahler 101 E MKII giá hơn 2 tỷ đồng

Trong thế giới vô cùng phong phú của thiết kế loa nghe nhạc gia đình, hầu hết mọi người quen thuộc với trải nghiệm nghe nhạc stereo bằng cặp loa hai kênh trái và phải. Tuy nhiên có một trường phái ít gặp hơn là loa đa hướng và hầu hết các nhà thiết kế loa đa hướng đều nhắm tới mục đích tạo ra trải nghiệm âm thanh vòm 360 độ, cho nhiều người nghe chất lượng trình diễn đồng đều nhau ở các vị trí nghe khác nhau, khắc phục nhược điểm chỉ một hoặc hai người nghe hay nhất ở điểm ngọt trên loa 2 kênh. Đồng thời, âm thanh vòm cũng tạo ra sân khấu gần gũi hơn với các buổi trình diễn nhạc sống (live).

Một số thiết kế loa đa hướng đơn giản bằng cách sắp xếp bố trí các driver điện động truyền thống trải rộng theo các hướng để đạt độ bao phủ xung quanh, nhưng kiểu loa này không đáng bận tâm lắm vì cơ bản chúng không phải là những sáng tạo đột phá gì. Nhưng có một số nhà thiết kế khác đã thành công trong việc phát minh ra kiểu loa đa hướng sáng tạo độc quyền, khác biệt hoàn toàn so với phần còn lại của thế giới loa mà tiêu biểu nhất phải kể đến là loa đa hướng Radialstrahler của MBL (MBL Akustikgerate) – thương hiệu âm thanh ultra high-end của Đức.

“Cha đẻ” của thiết kế loa đa hướng Radialstrahler (bộ phát hướng tâm) là Wolfgang Meletzky, một người rất hâm mộ nhà soạn nhạc nổi tiếng Gustave Mahler và thích đắm mình trong dòng cảm xúc tràn ngập các tác phẩm của Mahler khi dự những buổi hòa nhạc trực tiếp tại quê nhà Berlin. Trong khi các hệ thống nghe nhạc hi-fi không thể tái tạo âm sắc, quy mô và cảm xúc bay bổng của âm nhạc mà đã trải nghiệm từ dàn nhạc giao hưởng Berlin, thì chính Meletzky đã tự nghiên cứu tìm tòi phát minh ra loa Radialstrahler cùng với sự trợ giúp của những người bạn đam mê.

Quyết tâm quảng bá thiết kế độc đáo của mình, Meletzky, cùng bạn bè và các đối tác, Bienecke và Lehnhardt, đã thành lập công ty MBL Akustikgeräte để chia sẻ mẫu loa Radialstrahler của họ với cộng đồng yêu âm nhạc. Được giới thiệu lần đầu tiên vào năm 1979 tại IFA Berlin, hội chợ thương mại toàn cầu về điện tử tiêu dùng lớn nhất thế giới lúc đó, loa Radialstrahler nguyên bản (có tên MBL Radialstrahler 100) là sự đột phá trong ngành công nghiệp. Nó mang đến lời hứa về chất lượng, sự khéo léo và âm thanh chuẩn mực được mong đợi từ một sản phẩm “Made in Germany”. Có rất nhiều sự phát triển và cải tiến qua nhiều thập kỷ đã liên tục nâng cao khả năng tái tạo âm thanh của Radialstrahler đến mức hoàn thiện nhất.

(Các mẫu loa đa hướng Radialstrahler hiện tại của MBL)

Năm 2007, MBL chinh phục giới ultra hi-end với hệ thống loa 101 X-Treme trong một cấu hình sáng tạo của Radialstrahler. Bằng cách đảo ngược và xếp chồng hai cặp Radialstrahler 101- mẫu cải tiến của nguyên bản Radialstrahler 100, MBL tạo ra một hệ thống loa siêu việt, giúp cải thiện chất lượng và đặc tính âm thanh không chỉ theo phương ngang và còn theo phương đứng, đồng thời cũng đáp ứng cho không gian trải nghiệm rộng lớn hơn. Và giờ đây đã chuyển sang thế hệ thứ 2 với một vài cải tiến nhỏ, Radialstrahler 101 X-Treme MKII còn tuyệt vời hơn nữa, trở thành một tượng đài khi mà cả thế giới nhắc đến đỉnh cao của kiểu loại loa đa hướng. Hệ thống loa khổng lồ này phá vỡ các giới hạn về thiết kế, công nghệ, trình độ chế tác và sau tất cả là chất lượng tái tạo âm thanh tự nhiên bậc nhất.

(Hệ thống loa MBL Radialstrahler 101 X-Treme MKII, với 4 tháp loa)

Radialstrahler 101 X-Treme gồm 4 tháp cao hơn 1,8 mét. Hai tháp trầm-trung-cao, mỗi tháp chứa một cặp loa đa hướng Radialstrahler 101 được ghép đối đỉnh. Hai tháp loa siêu trầm, mỗi tháp được trang bị 6 củ loa subwoofer nón nhôm đường kính 300mm (12-inch).

Mặc dù vậy, về bản chất như đã nhấn mạnh ở trên, 101 X-Treme có tháp loa chính là ghép đối đỉnh một cặp loa Radialstrahler 101 nên có thể xem những sáng tạo độc đáo về loa đa hướng của MBL vẫn hội tụ nguyên vẹn ở mẫu Radialstrahler 101 và giờ đây cải tiến thành thế hệ hai – mẫu Radialstrahler 101 E MKII.

Hơi tiếc khi thời điểm chúng tôi tới “Phòng MBL” ở Huy Lan Anh Audio không còn trưng bày hai tháp chính của hệ thống Radialstrahler 101 X-Treme mặc dù hai tháp loa siêu trầm của hệ thống này vẫn còn ở đó. Trên “sân khấu” chính là cặp MBL Radialstrahler 101 E MKII trong khi mẫu loa kệ Radialstrahler 120 nằm ở bên cạnh.

MBL Radialstrahler 101 E MKII gây ấn tượng mạnh ở củ loa woofer đa hướng hình quả dưa cỡ lớn và các tấm lá màng rung bằng vật liệu hợp kim nhôm-magie, trong khi 2 tầng bên trên bố trí củ loa midrange và tweeter đa hướng Radialstrahler với nguyên lý tương tự, nhưng các lá màng rung bằng vật liệu sợi carbon cực nhẹ và cứng.

Về nguyên lý hoạt động, mỗi củ loa Radialstrahler gồm các lá màng rung mỏng giống như cánh hoa, gọi là “lamellae”, được sắp xếp thành một vòng tròn xung quanh trục chính giữa, tạo nên một hình cầu thuôn dài như quả dưa hấu. Đầu trên của mỗi lamellae được gắn cố định trong khi đầu dưới được gắn vào một cuộn dây âm voice-coil. Đầu dưới của lamellae di chuyển tự do vào và ra so với khe hở từ hóa. Các lá lamellae uốn cong ra ngoài và gắn với cuộn dây âm thanh chuyển động theo chiều dọc. Giống như kiểu một quả bóng bay được giữ ở đầu trên, được nén từ phía dưới rồi lại thả ra, các lá mỏng dao động cùng nhau và phát ra sóng âm theo mọi hướng. 

Cấu hình cơ bản của MBL Radialstrahler 101 tiêu chuẩn là loa 4 đường tiếng với 4 củ loa cho các dải tần số khác nhau: tweeter, midrange, woofer và subwoofer. Như nêu ở trên, 3 củ loa đa hướng Radialstrahler đáp ứng cho dải cao, trung và trầm. Dải siêu trầm là một subwoofer 12 inch (300mm) màng nón nhôm bố trí trong một thùng loa tách biệt và kiểu phản xạ âm trầm xuống dưới (down-firing), đồng thời phía trước còn có lỗ thông hơi để đảm bảo cân bằng áp suất âm. Ngay cả trong những căn phòng rộng tới 80m2, một cặp loa 101 E MKII vẫn dễ dàng đáp ứng mức hiệu suất của một buổi hòa nhạc sống động như thật với độ chân thực và chính xác đến đáng kinh ngạc.

Công nghệ loa đa hướng của MBL được cho là cũng giải quyết tốt nhất các thách thức về cấu trúc không gian của hầu hết các phòng khách, nơi thường có rất nhiều bề mặt phản chiếu đa góc cạnh và các phần kết cấu nhô ra hay thụt vào gây ra tiếng vang, gây khó khăn cho việc tái tạo âm nhạc sống động như thật. MBL cho biết công nghệ loa Radialstrahler độc quyền của hãng, được ứng dụng trong tất cả các loa tweeter và midrange trong toàn bộ dòng loa của MBL (riêng dòng 101 E và 101 X-Treme áp dụng thêm cả củ loa woofer), khắc phục xử lý một cách mượt mà các cạnh, các góc và bề mặt phản xạ để mang lại trải nghiệm nghe tuyệt vời nhất.

Có một điều thú vị hơn nữa là MBL thiết kế các tùy chọn tích hợp, cho phép người dùng có thể tinh chỉnh thụ động các dải tần treble, mid và bass bằng các điều chỉnh tinh tế để phù hợp với các thiết bị điện tử phối ghép trong hệ thống, phù hợp với âm học phòng nghe hoặc theo sở thích cá nhân. Ở mặt sau của tháp loa có một bảng điều chỉnh riêng từng dải treble, mid, bass.

Ở dải treble, ba loại dây dẫn khác nhau giữa phân tần và loa tweeter giúp thay đổi tính chất của âm nhạc. Tại vị trí Natural, dây dẫn bằng đồng lõi đặc cao cấp mang lại sự cân bằng trung tính hoàn hảo. Tại vị trí Fast, MBL sử dụng độ dẫn điện tốt của dây đồng mạ bạc để mở rộng âm thanh của các phòng cách âm và các thiết bị âm thanh có tiếng ấm. Tại vị trí Smooth, các tín hiệu được dẫn qua một dây đồng lõi đặc – một giải pháp hoàn hảo để chống lại âm cao sắc và gắt trong hệ thống.

Ở dải mid, tại vị trí Natural, tín hiệu âm thanh qua cuộn dây lõi không khí đến củ loa midrange và mang lại âm thanh rất trung tính. Ở chế độ Rich, tín hiệu chạy qua một cuộn dây bột sắt, phát huy hiệu quả âm sắc tinh tế của dải trung thấp hơn nhằm mang lại lợi ích cho các phòng nghe và linh kiện đòi hỏi khắt khe.

Ở dải bass, vị trí Attack, MBL thêm một tụ điện vào đường dẫn tín hiệu, thay đổi phản hồi pha để cho phép tín hiệu đến củ loa woofer sớm hơn một chút so với các củ loa khác. Tại vị trí Smooth, âm trung trầm khô hơn với nhiều cấu trúc hơn, phù hợp với gu nghe nhạc thiên về âm trầm.

Về thông số, MBL Radialstrahler 101 E MKII là loa 4 đường tiếng, có dải tần đáp ứng 29Hz-40kHz, các điểm tần số cắt tại 105Hz, 600Hz và 3.500Hz. Trở kháng danh định 4 Ohm, công suất kiểm soát 500W (đỉnh 2.200W). Mỗi tháp loa có kích thước (Cao x Rộng x Sâu) tương ứng (1.526 x 450 x 540)mm, trọng lượng 67kg. Diện tích phòng nghe phù hợp lên tới 80m2.

Cũng nhấn mạnh thêm rằng, vốn sở hữu thiết kế loa đa hướng Radialstrahler sáng tạo và độc quyền trong hơn 40 năm qua nhưng MBL còn là một trong số ít những hãng âm thanh ultra high-end thiết kế một cách đồng bộ hệ thống, nghĩa là ngoài các dòng loa MBL còn có đầy đủ dải sản phẩm từ preamp, poweramp cho tới các bộ giải mã DAC, đầu CD hay Network Player. Điều này giúp cho người chơi dễ dàng có được một hệ thống nghe nhạc cao cấp toàn vẹn, phối ghép chặt chẽ cả về đặc tính kỹ thuật lẫn phong cách thiết kế nhất quán.

Như có thể thấy, các thiết bị phối ghép trình diễn hệ thống cho cặp loa tháp Radialstrahler 101 E MKII là preamp MBL 6010 D, poweramp MBL 9011 (bên cạnh còn có poweramp MBL 9008 A), bộ giải mã DAC MBL 1611 F, đầu CD Transport MBL 1621 A. Các thiết bị này đều thuộc dòng tham chiếu Reference Line của MBL (MBL còn có các dòng Noble Line và Cadenza Line cấp thấp hơn đáp ứng đa dạng sản phẩm). Ngoài ra, trong hệ thống này còn có thêm đầu đĩa than cùng phong cách vàng-đen là Triangle Art Anubis đi kèm Tube Phono P-200.

(4 lựa chọn phối màu cho mẫu loa MBL Radialstrahler 101 E MKII)

Giá bán tham khảo:

-Loa MBL Radialstrahler 101 E MKII: 2,035 tỷ đồng/cặp

-Loa MBL Radialstrahler 101 X-Treme MKII: 8,91 tỷ đồng/hệ thống (4 tháp)

-Mono-Stereo Poweramp MBL 9011: 1,431 tỷ đồng/chiếc

-Mono-Stereo Poweramp MBL 9008 A: 783 triệu đồng/chiếc

-Preamp MBL 6010 D: 723,6 triệu đồng

-DAC MBL 1611 F: 764,1 triệu đồng

-CD Transport MBL 1621 A: 745,2 triệu đồng

Các sản phẩm thương hiệu MBL được phân phối độc quyền tại Việt Nam bởi Huy Lan Anh Audio (https://huylananhaudio.vn/)

Mộc Thanh

Xem thêm một số hình ảnh hệ thống:

(2 mẫu khuếch đại công suất Mono-Stereo Poweramp MBL 9011 và MBL 9008 A)

(Preamp MBL 6010 D)

(CD Transport MBL 1621 A)

(Đầu đĩa than Triangle Art Anubis)

(Bộ giải mã DAC MBL 1611 F)