Kỷ niệm 20 năm iMac: khi ý tưởng không nằm yên trên giấy

iMac G3 được Steve Jobs giới thiệu trước sự ngỡ ngàng của truyền thông, tạo nên những câu chuyện huyền thoại đến mãi về sau.

Chặng đường 20 năm là một cột mốc quan trọng xứng đáng để kỷ niệm theo đúng nghĩa, nhưng thậm chí nó còn vượt xa hơn khi nói về một chiếc máy tính. Vài sản phẩm công nghệ tự hào như một kỳ công đặc sắc của ngành công nghiệp, thay đổi sở thích của khách hàng và vượt bậc về mặt kỹ thuật theo cấp số nhân, khiến các thiết bị khác nhanh chóng lỗi thời ngay cả khi tính toán kỹ lưỡng nhất.

Chủ nhật vừa qua, dòng iMac của Apple gia nhập câu lạc bộ 20 năm. Mức thời gian đủ lâu, đủ để truyền tải những bài học và ý tưởng quý giá về lịch sử máy tính cá nhân, về một trong những khởi đầu huyền thoại cho sự thành công của Apple hôm nay. Mốc thời gian của iMac có nhiều câu chuyện, nhưng đặc sắc phải kể đến câu chuyện thiết kế iMac. Màu sắc, hình dáng, vật liệu và kích thước đã đánh dấu những đột phá đáng kể trong suốt những năm qua. Trong tuần lễ kỷ niệm này, chúng ta sẽ tìm hiểu về tiến trình thiết kế của iMac.

Máy tính không dùng thùng (1998)

Đầu năm 1998, Apple đã suy nghĩ một ý tưởng 'giật gân' khi muốn tái thiết kế và loại bỏ những thứ không cần thiết của một chiếc máy tính. iMac ban đầu là sản phẩm của những cái đầu tiên, như đây là chiếc máy tính Apple đầu tiên được xây dựng cho Internet, là thiết bị đầu tiên loại bỏ tất cả các kết nối truyền thống mà thay bằng USB tiện lợi hơn và là lần đầu tiên tạo cảm giác một chiếc máy tính thật sự dễ nhìn.

Apple đã thúc đẩy đội ngũ thiết kế, một nhóm người có suy nghĩ điên rồ. Chiếc máy tính mới của công ty phải thật sự mới, và không giống với bất kỳ chiếc máy tính nào lúc đó.

Sau đó, phó chủ tịch thiết kế công nghiệp Jony Ive hỏi "Chiếc máy tính Jetsons sẽ sử dụng là gì?". The Jetsons là bộ phim hoạt hình nổi tiếng của Mỹ, kể về những gia một gia đình sống trong bối cảnh của tương lai, với máy bay hiện đại, vũ trụ, không gian... Hàm ý của Ive lúc đó khá rõ ràng, ông muốn sản phẩm sắp tới của Apple không chỉ vượt bật về thiết kế mà còn là ở công nghệ cho những năm sau đó.

Màu sắc là một trong những lưu ý đặc biệt với "Bondi blue" là mẫu màu được chọn đầu tiên, được cho là đặt theo tên một vùng biển Bondi ở Sydney, Australia. Đầu năm 1999, Steve Jobs đã công bố mẫu iMac mới 5 màu mới dựa trên cảm hứng các loại trái cây: việt quất, nho, quýt, chanh và dâu tây.

Màu sắc iMac năm 2000

Một năm sau đó, iMac nhận sự thay đổi lớn về thiết kế. Kiểu dáng tinh tế bao gồm nhỏ gọn hơn, loa cải tiến hơn cũng như ổ đĩa quang nhìn hiện đại và hài hoà hơn. Chiếc quạt làm mát cũng thon gọn về kích thước, thông gió được thiết kế giúp máy tính tản nhiệt tốt hơn. 

Ngoài 5 mẫu được cung cấp vào năm 1999, Apple cải biến thành 4 màu mới: Indigo, Ruby, Sage và Snow với mức giá khác nhau. Đi kèm với iMac là bộ bàn phím và chuột Apple mới, dễ dùng hơn so với bộ đi kèm iMac đầu tiên.

Đầu năm 2001, Apple bổ sung hai màu Flower Power và Blue Dalmatian để thay thế cho Ruby, Sage và Snow. Cả hai màu mới được Apple pha lẫn hoàn toàn trên vỏ iMac thay vì sơn như trước. Vào tháng 7 cùng năm, Snow quay trở lại và iMac lúc đó có 3 màu.

Đổi mới hình dáng (2002)

Tại Macworld San Francisco vào năm 2002, Apple công bố hình dáng mới của iMac. Công ty công nghệ Mỹ thiết kế lại màn hình, chuyển đổi từ công nghệ CRT sang công nghệ LCD. Màn hình iMac 15 inch được treo lên, với chân đế hình cầu bên dưới. Sự đổi mới này được Jony Ive nhận xét "xuất hiện để thách thức trọng lực" và theo Steve Jobs, màn hình này có thể toả sáng tất cả mà công nghệ LCD mang lại.

Thay vì tiếp tục tạo hình dáng iMac với thiết kế mới, Apple chờ đợi các tham vọng khác để đuổi kịp họ. Apple giới thiệu một tính năng, công ty bỏ đi ổ quang dạng nuốt đĩa mà quay trở lại dạng khay. Một số người đã trêu đùa rằng thiết kế này như cái lưỡi của iMac, trong khi hình dáng thì là "siêu đèn Luxo", đề cập đến Luxo Jr. của Pixar, và một số khác đã so sánh với dòng truyền hình Philco Predicta năm 1950 nổi tiếng.

iMac thân hình..iPod (2004)

Với sự thịnh hành và ngày càng phổ biến của iPod, iMac mới được Apple thiết kế dựa trên cảm hứng này. "Từ những người tạo ra iPod", dòng chữ ngắn gọn nhưng nhấn mạnh ý nghĩa Apple sẽ thực hiện. iPod bây giờ là một phần của đời sống số, ảnh hưởng trực tiếp đến ý tưởng thiết kế của Apple.

iMac G5 xuất hiện vào năm 2004, được thiết kế gần như máy tính All-in-one (tất cả trong một) ngày nay. Ẩn sau màn hình là toàn bộ máy tính, với các ổ đĩa gắn song song màn hình. Apple tuyên bố rằng iMac G5 là máy tính để bàn mỏng nhất thế giới vào thời điểm đó.

Mặt khác, thân máy vẫn là vỏ nhựa chứ không khung nhôm như màn hình Cinema Displays dành cho Power Mac G5 hồi đầu năm. Điều này nhìn đồng bộ với iPod và iBook, cũng như Apple đem ổ quang nuốt đĩa trở lại và một bảng điều khiển có thể tháo rời, dễ dàng sử dụng hệ thống.

Vào tháng 10 năm 2005, vỏ máy iMac G5 được làm mỏng đi và Apple tích hợp một camera iSight phía trên màn hình, lần đầu tiên được áp dụng cho máy tính iMac. iMac G5 được cập nhật bộ điều khiển từ xa hồng ngoại với 6 nút mới, một phụ kiện kèm theo để điều khiển trên MacOS X và Apple TV thế hệ đầu tiên. Khi không sử dụng, người dùng có thể đặt điều khiển vào mặt bên của iMac.

iMac với sức mạnh Intel

Thiết kế mỏng hơn của G5 được thông báo đi kèm với việc Apple hợp tác Intel, tạo ra dòng iMac đầu tiên sử dụng bộ vi xử lý của Intel có sức mạnh gấp 2 lần phiên bản khác chipset. Tháng 9/2006, Apple thêm mô hình 24 inch vào dòng sản phẩm, đây là màn hình iMac lớn nhất lúc đó.

Giống như iPod đã truyền cảm hứng tạo nên thiết kế iMac G5, iPhone là động lực tiếp theo cho thế hệ máy tính mới của Apple. Một màn hình lớn, bóng loáng được bảo vệ bởi bộ khung bezel màu đen, vỏ nhôm làm cho iMac trông hiện đại hơn bao giờ hết. Nhựa đã được Apple loại bỏ hoàn toàn. 

Theo Steve Jobs, thiết kế mới giúp iMac nịnh mắt và gần gũi hơn với người dùng. Bên cạnh người dùng phổ thông sẽ cảm giác đang sở hữu một thiết bị cao cấp và phấn khích hơn khi sử dụng. Việc loại bỏ hoàn toàn nhựa, thay thế bằng nhôm cũng giúp Apple dễ tái chế cũng như tiết kiệm chi phí hơn.

iMac 2009: kích thước lớn hơn

Nếu nhôm và kính làm tạo cho iMac là một sản phẩm chuyên nghiệp, nó xứng đáng được nhiều hơn thế. Apple xác nhận điều này và tiến hành nâng cấp mô hình to hơn, với kích thước 27 inch và 21,5 inch vào tháng 10/2009. Màn hình rộng, các tấm đèn nền LED phù hợp cho việc giải trí, cũng như sáng tạo các nội dung. Chiều rộng khung to hơn, tạo cảm giác chắc chắn và mạnh mẽ khi sử dụng.

Trong khi màn hình là sự thay đổi lớn nhất, Apple cũng đã điều chỉnh thiết kế của iMac theo nhiều cách khác. Bộ kính tràn viền với cạnh nhôm được thiết kế tạo ra hình dạng liền mạch hơn. Một bàn phím không dây và Magic Mouse mới, thay thế cho chuột Mighty và bàn phím Apple có dây. Apple cũng cắt bỏ bộ điều khiển từ xa Front Row, không được kèm theo iMac khi bán ra.

2012: iMac mỏng nhất

Một quyết tâm làm cho iMac mỏng hơn đã thúc đẩy Apple phát triển không ngừng, tinh chỉnh các quy trình kỹ thuật mới và chính thức giới thiệu thành quả vào năm 2012. Công nghệ Plasma Deposition được Apple công bố làm cho màn hình mỏng hơn và độ phản chiếu giảm 75%. 

Vỏ nhôm của iMac mới quá mỏng để hàn theo cách truyền thông. Apple áp dụng quá trình hàn có tên hàn ma sát khuấy, đặc thù trong việc chế tạo các bộ phận của máy bay. Với những quyết tâm và tiến bộ, Apple đã giúp máy tính mới giảm đến 40% khối lượng iMac đời trước, độ dày chỉ 5 mm. 

Bên cạnh thiết kế, Apple thấy mình còn phải đối mặt với một hạn chế khác, đó là ổ đĩa cứng vẫn còn chậm. Giải pháp của Apple là Fusion Drive, một tuỳ chọn lưu trữ kết hợp hiệu năng giữa một ổ SSD và ổ HDD truyền thống. Sự kết hợp này giúp người dùng vừa có không gian hơn để lưu trữ, vừa có tốc độ xử lý ở mức mong muốn.

14,7 triệu điểm ảnh (2015)

MacBook Pro 2012 là chiếc máy Mac đầu tiên sử dụng màn hình Retina, công nghệ hiển thị mật độ điểm ảnh cao được sử dụng đầu tiên trên iPhone và iPad. Đến năm 2015, Apple mang công nghệ này đến iMac. Đầu tiên trên mô hình 27 inch độ phân giải 5K, sau đó 21,5 inch với độ phân giải 4K. Đây là một thách thức thật sự.

Apple cho biết họ phải suy nghĩ lại mọi thành phần trong iMac để hỗ trợ các độ phân giải cao như vậy. Để đạt 14,7 triệu điểm ảnh, một bộ điều khiển TCON phải được làm mới hoàn toàn, vì trên thị trường chưa nhà sản xuất nào ra mắt công nghệ tương tự.

Trong năm 2015, Apple cũng giới thiệu phiên bản mới của Magic Mouse và Magic Trackpad, Magic Keyboard mới. Bộ ba phụ kiện được sạc bằng pin sạc thay vì pin AA.

iMac Pro 2017

Năm ngoái, Apple đem đến sự thay đổi lớn đối với iMac, khi trang bị cấu hình iMac 2017 có sức mạnh như trên Mac Pro và mức giá cao nhất lịch sử, 5.000 USD. iMac Pro bao gồm bộ vỏ màu đen, chuột đen và bàn phím đen để phân biệt với các dòng iMac khác.

Khi Mac Pro đã không được nâng cấp kể từ năm 2013, người dùng Apple cảm thấy lo lắng về sự hỗ trợ lâu dài của MacOS dành trên các thiết bị Mac. Việc quyết định ra iMac Pro, Apple vừa đáp ứng yêu cầu ngày cao hơn của người dùng chuyên nghiệp, cũng như giữ lại khách hàng quen thuộc với dòng máy tính để bàn của công ty.

Hai mươi năm, kể từ khi Jobs giới thiệu chiếc iMac G3 trên sân khấu. iMac đã đi qua nhiều hình dáng về thiết kế, cấu hình cũng như những trào lưu qua các năm. Tuy luôn phải thay đổi để thích nghi sự phát triển đến chóng mặt công nghệ thiết bị di động, sự thành công luôn là điều mà iMac khiến các nhà sản xuất máy tính khác phải ghen tị.

Hiện tại, CEO Apple không phải là Jobs nữa mà thay thế là một vị lãnh đạo tài năng khác, Tim Cook. Ông tiếp quản vị trí đầu tàu Apple với nhiều hoài nghi và áp lực rất lớn từ những di sản mà huyền thoại Steve Jobs để lại. Khi đứng giữa ranh giới thành công và thất bại, Tim Cook đã chọn sự thành công. Bằng chứng là những con số điện thoại bán ra, những xu hướng mà dòng iphone tạo thành hay những lợi nhuận cao kỷ lục trong lịch sử. Cook xứng đáng là người kế vị hoàn hảo nhất cho Steve Jobs.

iMac có thể sẽ không được nâng cấp trong năm nay, thay vào đó là sự đổi thay hoàn toàn của Mac Pro. Apple được cho tự sản xuất chip trên Mac Pro mới mà không cần sự trợ giúp của Intel. Sự kiện WWDC 2018 sẽ cung cấp cho chúng ta cái nhìn tổng thể, cùng câu trả lời đầy đủ nhất. Hãy cùng chờ xem!

Tin Le