Sau hai mươi năm phát triển, chiếc máy ảnh lớn nhất trong lịch sử đã có mặt tại Đài thiên văn Rubin

Máy ảnh được vận chuyển từ Phòng thí nghiệm Máy gia tốc SLAC ở California Mỹ, nơi các kỹ thuật viên lắp đặt máy ghi dữ liệu, màn hình và GPS đặc biệt để theo dõi các điều kiện trong quá trình di chuyển. Sau đó, họ đặt chiếc máy ảnh vào một chiếc hộp đặc biệt và toàn bộ thiết bị được vận chuyển từ sân bay San Francisco đến Santiago, thủ đô của Chile. Sau khi đến Chile, họ lái xe thêm 5 tiếng nữa và leo 35 km đường đất quanh co trước khi đến địa điểm quan sát của Đài quan sát Rubin.

Theo giám đốc xây dựng của dự án, sự xuất hiện của máy ảnh đánh dấu bước tiến đáng kể trong việc xây dựng Đài thiên văn Rubin. Ông nói: "Đưa máy ảnh lên đỉnh núi giống như hoàn thành mảnh ghép quan trọng cuối cùng của câu đố".

Chiếc máy ảnh LSST này là thành phần chính cuối cùng được trang bị cho Kính viễn vọng Khảo sát Simonyi của Đài quan sát Rubin. Chiếc máy ảnh này có kích thước bằng một chiếc xe ô tô nhỏ và là chiếc máy ảnh lớn nhất hiện nay do con người sản xuất. Mặt phẳng tiêu cự bao gồm 189 cảm biến CCD được sắp xếp theo hình dạng "bè" và cùng nhau cung cấp trường nhìn lên tới 3,2 tỷ pixel.

Sau khi đến đài quan sát, đầu tiên máy ảnh sẽ trải qua nhiều tháng thử nghiệm. Sau khi vượt qua bài kiểm tra, nó sẽ được lắp đặt trên Kính viễn vọng Khảo sát Simonyi và hoạt động cùng với gương chính 8,4m mới được phủ và gương phụ 3,4m.

Đài quan sát Rubin được đặt theo tên của nhà thiên văn học Vera C. Rubin. Trọng tâm nghiên cứu của cô là về "vật chất tối" bí ẩn thấm vào toàn bộ vũ trụ và sự phân bố của nó trong vũ trụ.

Đài thiên văn Rubin tại Chile

Máy ảnh LSST sẽ giúp các nhà khoa học khám phá những bí ẩn về sự phân bố vật chất tối. Đầu tiên, máy ảnh sẽ dành 10 năm để chụp ảnh bầu trời mỗi đêm và thực hiện một cuộc khảo sát bầu trời quy mô lớn được thiết kế để cung cấp hình ảnh hoàn chỉnh về toàn bộ bầu trời có thể nhìn thấy cứ sau 3-4 ngày. Diện tích của mỗi khu vực chụp ảnh sẽ tương đương với 40 mặt trăng tròn và quá trình khảo sát sẽ sử dụng kính thiên văn 8,4m để di chuyển nhanh chóng giữa các vị trí chụp ảnh. Ước tính khi đi vào hoạt động đầy đủ, Đài thiên văn Rubin sẽ tạo ra tổng cộng 500 petabyte sản phẩm hình ảnh và dữ liệu.

Đài thiên văn Rubin sẽ không chỉ tiến hành khảo sát bầu trời với độ phân giải cực cao chưa từng có mà còn theo dõi các vật thể thay đổi độ sáng, bao gồm siêu tân tinh, sao biến quang, sự hợp nhất của các vật thể nhỏ gọn (như sao neutron hoặc lỗ đen) và các vật thể thay đổi nhanh chóng khác. Ngoài ra, nó sẽ theo dõi các tiểu hành tinh và các vật thể khác di chuyển trong hệ mặt trời.

Sự hình thành và tiến hóa của Dải Ngân hà là một lĩnh vực nghiên cứu quan trọng khác tại Đài thiên văn Rubin. Kính viễn vọng sẽ có thể theo dõi các dòng sao trong Dải Ngân hà và lập bản đồ chuyển động của chúng. Thông tin này sẽ làm sáng tỏ những bí ẩn về cách Dải Ngân hà hình thành và cách các ngôi sao trong các thiên hà bị nuốt chửng di chuyển trong Dải Ngân hà.

Hiện tại, Đài thiên văn Rubin vẫn đang trong giai đoạn xây dựng cuối cùng. Phần thân chính của kính thiên văn đã được lắp đặt, các thiết bị và cơ sở hạ tầng khác đang được hoàn thiện và dự kiến ​​sẽ bắt đầu hoạt động vào năm 2025.

Tùng Dương