Tại sao phải dùng hệ thống Dolby Atmos Enabled Seapker? Dolby Atmos là thuật ngữ khá phố biến trong những năm gần đây liên quan đến việc bố trí loa cho hệ thống xem phim gia đình, giúp cho việc trình diễn âm thanh trong phim ảnh ngày càng sống động và chính xác hơn. Tuy nhiên, khi được mô tả về các yêu cầu lắp đặt, đa số người dùng cảm thấy ngại việc đi dây loa, vì chạy nổi sẽ làm mất thẩm mỹ căn phòng, mà đặt âm trần hoặc tường thì tốn quá nhiều công sức, thời gian và tiền bạc. Những khó khăn này đã khiến nhiều người dùng chấp nhận bỏ qua cấu hình trang âm Dolby Atmos - tính năng rất thú vị, là tiêu chuẩn cho một phòng phim hiện đại và chuẩn mực. Một lý do khác khiến người dùng chưa cảm nhận được hiệu ứng Dolby Atmos chuẩn là trần phòng nghe quá thấp, khiến hệ thống không phát huy được tác dụng gây ra âm thanh vòm 3D. Vì quá gần nên âm thanh tác động thẳng tới tai người nghe, khiến họ cảm nhận chính xác sóng âm từ đôi loa trên trần nhà chứ không đạt được trạng thái tràn ngập của hiệu ứng âm thanh vòm. Trong bài viết này, NgheNhìn Việt Nam sẽ giới thiệu đến bạn đọc giải pháp xử lý tối ưu các vấn đề nêu trên, bằng hệ thống loa Dolby Atmos của Klipsch kết hợp với kỹ thuật Enabled Speaker của Denon. Theo đó, thay vì phải gắn loa trên trần (phức tạp, khó đảm bảo thẩm mỹ), bạn sẽ đặt chúng dưới nền nhà và dùng kỹ thuật “âm phản xạ” để giả lập vùng âm thanh trên cao, tái hiện như thật phần tiếng trong nội dung phim, đúng với tiêu chí của hiệu ứng Dolby Atmos.
Kỹ thuật Dolby Atmos Enabled Speaker hoạt động thế nào? Dolby Atmos Enabled Speaker (sau đây viết tắt là DAES) vẫn chính là phát minh của Dolby, đây không phải là kiểu sáng tạo “cái khó ló cái khôn” của người dùng, mà là một hệ thống trang âm chuyên nghiệp. Kỹ thuật DAES tái tạo vùng âm thanh bên trên đầu người nghe bằng cách kết hợp quá trình xử lý tín hiệu thuộc về tâm lý nhận thức (psychoacoustic), sự chính xác của hướng phát âm và sử dụng nhóm thiết bị phù hợp. Dolby đã cung cấp bộ yêu cầu này cho các nhà sản xuất để đảm bảo rằng họ chế tạo được những cặp loa đạt chuẩn trình diễn trong hệ thống Dolby Atmos phục vụ phòng chiếu phim gia đình.
Xử lý tín hiệu về nhận thức âm thanh DAES không dựa vào nguyên lý hoạt động ảo giác, nghĩa là người dùng không cần phải ngồi vào các vị trí đặc biệt để nghe được đầy đủ các hiệu ứng của Dolby Atmos. Dựa trên nghiên cứu về cách bộ não diễn dịch âm thanh, DAES sửa đổi dải tần được chọn để tăng cường cảm giác âm thanh đến từ phía trên. Bộ lọc tần số này cũng được áp dụng cho bất kỳ âm thanh nào có thể rò rỉ theo chiều ngang từ thùng loa để tiếp tục khuếch đại nhận thức về âm thanh đến từ phía trên.
Định hướng và góc phát loa Hầu hết các loa đều có khuynh hướng khuếch tán âm rộng theo bề ngang. Còn dòng loa Dolby Atmos Enabled được thiết kế để định hướng phát âm trung và cao lên trần nhà. Dolby thực hiện kiểm tra toàn diện DAES để đảm bảo phần lớn âm thanh tập trung vào trần nhà và không bị rò rỉ theo chiều ngang đi thẳng đến vị trí người nghe. DAES được thiết kế để kích hoạt năng lượng âm thanh theo hướng đi lên hơn là phát trực tiếp vào người nghe, khiến cho não của họ cảm nhận được vùng âm thanh đến từ phía trên chứ không phát ra vị trí loa.
Hệ thống loa Dolby Atmos của Klipsch Kiểu loa Dolby Atmos được Klipsch phát triển từ dòng Reference Premier nhưng chế tác theo chuẩn Enabled Speaker. Thêm vào đó, chúng cũng được trang bị vỏ thùng bằng gỗ thật, cao cấp và khác biệt so với dòng Reference Premier thường.
Hệ thống DAES của Klipsch gồm đôi loa chính RP-280FA, surround RP-140SA và center RP-450CA. Tất cả đều dùng treble Titan với kỹ thuật Hybrid Tractrix Horn và màng loa bằng hợp chất gốm, kim loại và mạ đồng (Copper Cerametallic), có đặc tính cứng nhẹ, đáp ứng rất tốt sự thay đổi tần số. Điều đáng chú ý là cặp RP-280FA và RP-140SA có loa surround hướng lên trên trần nhà, được thiết kế với các thông số chuẩn của Dolby Atmos Enable. Chúng tạo ra âm tần số cao nhiều năng lượng hơn hẳn các loại loa surround thông thường, tần số và độ nhạy loa có tính linh hoạt đáp ứng yêu cầu của Dolby. Tần số của cặp loa RP-140SA cũng cắt ở 2kHz như loa con bên trên của RP-280FA, hướng toàn bộ dải tần cao hơn ngưỡng này lên trên trần và phản xạ xuống khu vực người nghe. Tùy theo phòng nghe, người dùng có thể lắp đặt loa sub cho phù hợp, nếu chọn sub của Klipsch thuộc dòng Reference Premier thì nên chọn hoặc 2 chiếc Sub R-112SW hoặc 1 chiếc R-115SW cho phòng lớn.
Ampli Denon AVR-X6300H Đây là chiếc ampli có thể thiết lập hệ thống Dolby Atmos lên đến 7.1.4, nghĩa là nó có 11 kênh độc lập. Tùy theo phòng nghe lớn hay nhỏ, chúng ta có thể lắp theo cấu hình 5.1.4 (cấu hình 5.1 kênh truyền thống + 4 loa surround hướng lên trần) hoặc 7.1.4 (cấu hình 7.1 kênh truyền thống + 4 loa surround hướng lên trần). Để có thể kích hoạt hệ thống DAES, người dùng cần khai báo khi cài đặt. Theo đó, ampli sẽ lần lượt đưa ra các câu hỏi để khai báo cho cấu hình loa muốn lắp đặt. Nên đề nghị người bán hàng hỗ trợ thực hiện bước này.
Ampli AVR-X6300H có công suất lên đến 175W (6Ω) cho 9 kênh đồng đều, dư sức kéo bất kỳ hệ thống loa cho phòng lớn nào. Thiết bị còn có khả năng giải mã đầy đủ các định dạng âm thanh phim như Dolby TrueHD, dts-HD Master Audio, DTS-UHD, DTS Neo:X 11.1, Dolby Pro Logic IIz, Audyssey DSX. Ngoài ra, ampli này cũng chơi tốt các định dạng nhạc DSD, FLAC, ALAC, AIFF. AVR-X6300H cũng có thể chuyển đổi tất cả các nguồn tín hiệu hình ảnh đầu vào và upscale lên 4K (3.840 x 2.160 pixels) trước khi xuất ra ngõ HDMI. Sau cùng, tính năng setup phòng phim Audyssey MultEQXT32 giúp tự động cân chỉnh tần số tối ưu cho phòng nghe. Khả năng kết nối của AVR-X6300H rất đa dạng, có thể nối mạng để chơi AirPlay, nghe Internet Radio hay truy cập các server nhạc trực tuyến như Spotify, Tidal… Tiếc là ampli này vẫn chưa được tích hợp các dịch vụ âm nhạc trực tuyến của Việt Nam như Zing hoặc Nhạc Của Tui. Với 8 ngõ vào HDMI và 3 ngõ ra HDMI, chúng ta có thể kết nối nhiều thiết bị cũng như có thể chia ngõ ra hình lên đến 3 vùng.
Thiết lập hệ thống như thế nào? Với khả năng của AVR-X6300H, chúng ta có thể setup hệ thống tối đa lên đến 7.1.4, gồm cấu hình chuẩn 7.1 cộng với 4 loa phản xạ trần. Trong đó, cặp RP-280FA đã có drive phản xạ trần tích hợp bên trên, còn lại đặt 2 loa RP-140SA phía trước cặp surround back như trong hình minh họa bên dưới. Khi setup cấu hình này, người dùng nên vào phần trợ giúp (Setup Assistant) của Ampli AVR-X6300H) để đọc kỹ và làm theo hướng dẫn. Trong đó, thông tin cho phần lắp đặt hệ thống Dolby Atmos Enabled Speaker rất chi tiết, làm đúng sẽ đạt kết quả rất thú vị.
Kết luận
Với những người muốn thiết lập một phòng xem phim đạt chuẩn âm thanh vòm Dolby Atmos hay như ở rạp mà lại không muốn treo loa trên trần (các lý do đã phân tích ở trên), bộ phối ghép Ampli Denon AVR-X6300H và loa Klipsch Enabled Speaker là một trong những lựa chọn tối ưu. Chúng đều là những sản phẩm cao cấp của mỗi hãng và được phát triển để đáp ứng chuẩn này. Đây cũng là giải pháp kinh tế - tiện lợi cho những ai muốn nâng cấp phòng xem phim lên chuẩn Dolby Atmos mà vẫn tận dụng được hệ thống loa cũ, họ chỉ cần mua thêm loa để hoàn thiện hệ thống sẵn có. Giá bán bộ phối ghép theo cấu hình loa Klipsch Dolby Atmos và Ampli AVR-X6300H AVR-X6300H: 67 triệu Klipsch RP-280FA: 39 triệu Klipsch RP-140SA: 8 triệu Klipsch RP-250CA: 14 triệu Klipsch R-112SW: 12 triệu
An Bros
