Trò chuyện với Bkav về Bphone đúng ngày Cá tháng Tư

Ông Vũ Thanh Thắng, Phó chủ tịch phụ trách mảng phần cứng của Bkav. Ảnh: Văn Phong

Nghenhinvietnam.vn thực hiện cuộc phỏng vấn với ông Vũ Thanh Thắng vào chiều 1/4, xoay quanh sự kiện sắp ra mắt mẫu điện thoại cao cấp đầu tiên của công ty.

Đầu tư mạo hiểm vào chính Bkav

Muốn làm được điện thoại cao cấp, cần có những yếu tố gì?

Để làm được chiếc điện thoại, Bkav mất hơn 4 năm. Mất 2-3 năm chỉ để đàm phán với các nhà cung ứng phần cứng. Chỉ sau khi điều tra thấy Bkav có số lượng hàng triệu khách hàng và nhìn vào văn hoá doanh nghiệp, họ mới bắt đầu để ý đến chúng tôi. Hiện tại, Bkav đã có gần 200 đối tác nhưng để làm điện thoại di động cao cấp, chúng tôi chỉ chọn những nhà cung cấp tốt nhất, những công ty đang làm việc với Apple và Samsung.

Rất ít công ty trên thế giới ký hợp đồng trực tiếp với Qualcomm, trong khi đó Bkav là công ty thứ tư ở châu Á, ký hợp đồng trực tiếp sử dụng các dòng chip mới nhất của hãng. Các công ty Việt Nam khác có muốn cũng không thể làm được.

Bkav còn tạo ra nguồn nhân lực chất lượng cao trong ngành. Tham gia chế tạo smartphone khác hẳn, ở Việt Nam không tìm đâu ra nguồn nhân lực sẵn có. Chúng tôi sử dụng sinh viên ra trường, đưa vào đào tạo theo quy trình 3-6 tháng là có thể tham gia dự án, đào tạo họ cả về tính kỷ luật trong lao động. Đây là trở ngại thứ hai.

Trở ngại thứ ba là văn hoá công ty. Những công ty thực sự đam mê về công nghệ và cực kỳ quyết tâm mới dám đầu tư làm những sản phẩm cao cấp. Chỉ tính toán cái này mang lại bao nhiêu lợi nhuận, cái kia mang lại bao nhiêu sẽ không bao giờ làm được. Tiền không giải quyết được vấn đề công nghệ, cho dù có cả tỷ USD.

Chúng ta phải có trí tuệ, cộng với quyết tâm làm việc một ngày không được thì làm một tháng, một tháng không được thì một năm, một năm không được thì 10 năm. 

Bkav lấy nguồn lực từ đâu để thực hiện dự án?

Mảng phần mềm của Bkav có rất nhiều sản phẩm: phần mềm diệt virus, chính phủ điện tử, điều hành doanh nghiệp v.v.. rất nhiều sản phẩm đã được thị trường công nhận.

Về lĩnh vực thiết bị công nghệ Bkav có trên dưới 200 sản phẩm. Tất cả đang trong quá trình ở ẩn chờ thời. Mảng phần mềm của chúng tôi chẳng khác gì Microsoft, mảng thương mại điện tử như Amazon, phần cứng như Samsung, Apple. Ở hoàn cảnh Việt Nam vẫn còn nhiều thứ phải chờ đến thời điểm phù hợp, nhưng không có những mảng như thế không thể trở thành công ty công nghệ được.

Bkav đầu tư cho dự án smartphone ra sao?

Chúng tôi đầu tư mạo hiểm cho chính Bkav. Ở Hàn Quốc người ta nói đầu tư khoảng 10-20% trở lại về công nghệ. Nhưng chúng tôi đầu tư 100%. Bởi vì ở Việt Nam không thể chỉ tính toán lợi nhuận được. Nếu như thế rất nhiều dự án của Bkav không làm được.

Triết lý của Bkav là đánh giá sản phẩm nào có ích cho xã hội, sản phẩm nào tạo nên những công ty công nghệ. Đó là cái quan trọng nhất, cái gốc là ở đó. Sau đó thì cứ thế mà làm, không cần quan tâm đến việc 5 năm, 10 năm hay tốn bao nhiêu triệu đô-la Mỹ. Trong trường hợp xấu là không tạo thành thị trường lớn thì ít nhất chúng ta cũng tự hào Việt Nam có thể làm được những sản phẩm cao cấp nhất.

Nhìn vào lịch sử các hãng công ty công nghệ lớn như Apple, Microsoft, đam mê khát khao mới là yếu tố quan trọng nhất. Lãnh đạo các công ty này đều xuất thân từ những người làm công nghệ, không bị ảnh hưởng bởi kết quả kinh doanh trước mắt.

Mảng phần cứng Bkav bắt đầu làm từ năm 2003, đến nay 12 năm rồi mà năm nào cũng lỗ. Năm thì 1 triệu, năm thì 2 triệu, năm vừa rồi nhiều nữa thì 10 triệu. Như thể là đốt. Nhưng Bkav gần như chưa bao giờ để việc đó ảnh hưởng đến định hướng của mình.

Rất nhiều công ty Việt Nam cũng mơ ước làm sản phẩm công nghệ cao, họ có điều kiện, có doanh thu hàng tỷ USD nhưng không thể làm được vì không vượt qua được rào cản đó.

Làm smartphone cao cấp để khẳng định

Tại sao việc làm một chiếc smartphone cao cấp quan trọng như thế?

Điện thoại cao cấp là sản phẩm đỉnh cao công nghệ, trên thế giới chỉ trên dưới 10 công ty làm được như HTC, Sony, LG, Samsung, Apple v.v.. Nếu chúng ta khẳng định muốn làm một công ty công nghệ chúng ta phải chọn cái khó nhất. Chọn một sản phẩm giá rẻ sẽ không thể cạnh tranh được với Trung Quốc. Và giá trị gia tăng trong đó gần như không có, công nghệ rất thấp, chỉ nhằm bán phần cứng, và như thế sẽ không thành cái gì hết.

Apple không làm gì trong chiếc iPhone ngoài thiết kế và hệ điều hành, nhưng họ thu tới hai phần ba giá bán, trong khi hàng trăm nhà cung cấp phần cứng chỉ chia nhau 250USD. Chúng tôi trước tiên xác định mình phải tham gia vào chuỗi giá trị theo cách tương tự. Và ngay cả muốn cạnh tranh về phần cứng cũng rất khó khăn, vì có những công ty họ đã tối ưu chi phí sản xuất, với kinh nghiệm hàng trăm năm, chẳng hạn một công ty Nhật Bản cung cấp ốc vít cho điện thoại Bphone.

Bkav định vị là chắc chắn công ty công nghệ hàng đầu, phải đối đầu với Samsung, Apple. Thà như thế nếu thua thì cũng thành thứ hai thứ ba thế giới, còn cạnh tranh với những công ty hạng 1000 thế giới có thắng cũng chỉ xếp ở hạng 7-8 trăm mà thôi.

Vì sao Bkav được các nhà cung cấp ưu ái?

Bkav được đánh giá là có kỳ vọng tốt nhất ở Đông Nam Á giúp Qualcomm mở rộng. Họ đang muốn rút khỏi Trung Quốc và muốn chuyển sang Việt Nam, và ở ta chưa hề có công ty nào tham gia vào sản xuất ở lĩnh vực này ngoài Bkav nên mình cũng được ưu ái hơn. Qualcomm có nói chưa công ty nào được ưu ái hỗ trợ như thế. Nhưng họ cũng phải xem xét tổng thể về chiến lược phát triển thương hiệu, năng lực thị trường, năng lực thiết kế, nếu không đáp ứng được họ sẵn sàng rút khỏi Việt Nam.

Mong bán được 1 triệu điện thoại mỗi năm

Tại sao Bkav hay so sánh với các công ty đứng đầu thế giới?

Sản phẩm lớn nhất Bkav mang lại không phải là phần cứng, smartphone hay smarthome, mà tự hào đó là những con người trong hệ thống, do văn hoá doanh nghiệp tạo ra. Sản phẩm chỉ là hệ quả. Những con người ấy cho họ làm ở bất kỳ lĩnh vực gì họ cũng sẽ làm tốt, kể cả nếu Bkav làm nông nghiệp hay ôtô điện chẳng hạn. Bởi vì triết lý, cách làm việc, văn hoá vẫn như thế.  

Bkav có niềm tin vào con người Việt Nam. Chúng ta có những nhà toán học, vật lý nổi tiếng thế giới. Rất nhiều người đang giữ vị trí chủ chốt tại Qualcomm là người Việt. Chúng ta chỉ thiếu ước mơ và khả năng thực thi mà thôi. Chúng tôi thường so sánh với những công ty hàng đầu thế giới bởi đó là khát vọng, mục tiêu hướng đến. Đánh mất ước mơ, khát khao mới là cái đáng sợ nhất. Nếu 10 năm trước Bkav không làm smarthome, giờ Việt Nam không có nhà sản xuất trong lĩnh vực này.

Điện thoại Bkav có điểm gì mạnh để cạnh tranh?

Hiện tại chúng tôi chưa thể công bố từng chi tiết của chiếc Bkav smartphone, nhưng có thể đảm bảo đã lựa chọn và những nhà cung cấp tốt nhất cho các linh kiện tạo nên sản phẩm.

Chắc chắn khi cầm chiếc điện thoại của Bkav trên tay, mọi người có thể đánh giá được sự tinh xảo trong thiết kế, sự chi tiết, vật liệu cao cấp và cả cái hồn của sản phẩm. Khi mà làm đánh giá về từng chi tiết sản phẩm, Bkav đều phải đo đạc cẩn thận bằng máy móc. Có thể khẳng định là ở các thế hệ tiếp theo, Bkav phone sẽ có nhiều tính năng số 1 thế giới, chẳng hạn về âm thanh, chứ không còn khiêm tốn ở vị trí hàng đầu nữa.

Bkav mong đợi thành công ra sao với chiếc smartphone đầu tiên?

Thị trường smartphone Việt Nam năm ngoái là 11,6 triệu chiếc. Chúng tôi kỳ vọng có thể chiếm được 10% thị trường là tốt rồi, tức là khoảng 1 triệu máy mỗi năm. Chúng tôi cũng đã hướng tới việc phân phối qua mạng cho các thị trường Đông Nam Á như Malaysia, Thái Lan, quy mô lớn hơn nhiều Việt Nam. Một chiếc điện thoại có phần cứng tinh xảo, phần mềm mượt mà với hệ sinh thái đầy đủ, giá dễ chịu nhất không có lý gì lại không thành công.

Bao nhiêu phần trăm cuộc phỏng vấn hôm nay không trở thành chuỵện Cá tháng Tư?

100% những gì tôi nói hôm nay là xuất phát từ sự thực. Chúng ta có thể kiểm chứng điều đó khi sản phẩm ra mắt vào khoảng tháng 5 tới. Chúng tôi mong muốn sự thành công không chỉ giúp ích cho Bkav mà còn tạo ra động lực cho hàng trăm công ty khác vượt qua được rào cản tâm lý từ thị trường cũng như từ chính bản thân. 

T.T.