Zeiss Super-Q-Gigantar 40mm F0.33: ống kính có độ mở lớn nhất thế giới

Trong những năm 60 của thế kỷ trước, các hãng sản xuất thiết bị ngành ảnh liên tục tung ra thị trường những ống kính có độ mở lớn. Càng ngày càng có nhiều ống kính được ra đời với độ mở khẩu tăng dần từ F2.8, F2.0, F1.8, F1.7, F1.4, F1.2, F1.0 cho đến F0.95 (giá trị f càng nhỏ thì độ mở khẩu càng lớn). Điều này cho thấy việc tăng dần độ mở khẩu, tức giảm dần giá trị f là xu hướng sản xuất ống kính của các hãng lúc bấy giờ. Về tác dụng, ống kính có độ mở khẩu càng lớn thì lượng ánh sáng đi qua ống kính càng nhiều. Nhờ vậy, film (sau này là cảm biến) sẽ nhận được lượng ánh sáng nhiều hơn. Những ống kính như vậy rất có ích khi chụp ảnh vào ban đêm thiếu sáng. Ngoài ra, ống kính có độ mở lớn còn cho hình ảnh với vùng rõ nét được thu hẹp, đối tượng được lấy nét sẽ trông nổi bật hơn. Đó là điều mà các ông kính thông thường khác không làm được. Vì vậy, có khá nhiều người đã cho rằng ống kính có độ mở lớn đồng nghĩa với ảnh chụp ra sẽ đẹp hơn so với ống kính thông thường. Trên thực tế, suy nghĩ này là hoàn toàn sai và ống kính Zeiss Super-Q-Gigantar 40mm F0.33 đã chỉ ra điều đó.

Ống kính Zeiss Super-Q-Gigantar 40mm F0.33.

Câu chuyện bắt đầu từ việc Carl Zeiss - hãng sản xuất thiết bị ngành ảnh hàng đầu thế giới của Đức nhận được không ít lời chỉ trích rằng các ống kính của hãng có độ mở khẩu nhỏ so với các tên tuổi khác như Canon, Nikon hay chính người đồng hương là Leica. Nhiều người còn công kích rằng Carl Zeiss không biết cách làm ống kính có độ mở lớn. Để đáp lại, Carl Zeiss đã giới thiệu với thế giới ống kính Zeiss Super-Q-Gigantar 40mm F0.33. Ống kính này là sản phẩm của ông Wolf Wehran - chuyên gia của hãng. Sự ra đời của Zeiss Super-Q-Gigantar 40mm F0.33 rất tình cờ. Khi đến thăm một người bạn tại phòng thiết kế ống kính, ông Wolf Wehran thấy có một khối thấu kính hội tụ rất lớn đang vứt lăn lóc trên sàn nhà. Ngay lập tức ông nghĩ rằng thấu kính đó có thể làm được một ống kính có độ mở lớn. Suy nghĩ vậy và ông làm luôn, ông đã biến nó thành một ống kính có độ mở khẩu lớn chưa từng thấy - F0.33. Bên cạnh độ mở lớn, ống kính Zeiss Super-Q-Gigantar 40mm F0.33 cũng có kích thước rất khủng với đường kính lên đến 125mm. Tiêu cự cố định 40mm. Được biết, ông Wolf Wehran cũng là người phụ trách công việc quảng bá cho hãng Carl Zeiss. Ông chia sẻ: ông quyết định chế tạo ống kính này là để chứng minh công ty của mình không giống như như mọi người đã nghĩ, ông muốn chỉ cho thế giới thấy rằng Carl Zeiss hoàn toàn có thể làm được những ống kính có độ mở lớn không thua kém gì các tên tuổi cạnh tranh. Tại triển lãm Photokina năm 1966, Carl Zeiss đã thu hút được sự chú ý mạnh mẽ của công đồng nhiếp ảnh nhờ chiếc ống kính Zeiss Super-Q-Gigantar 40mm F0.33. Thú vị hơn, Carl Zeiss đã khiến cả thể giới phải khâm phục khi giải thích về tên gọi của ống kính này. Theo đó, chữ Q trong "Super-Q" là viết tắt của từ "Quatsch", trong tiếng Đức từ này có nghĩa là "nhảm nhí, vô nghĩa". Ý của hãng muốn nói rằng ống kính này là một ống kính vô cùng nhảm nhí. Rằng Carl Zeiss ưu tiên quan tâm nhiều hơn đến chất lượng, đến độ nét của một ống kính chứ không phải ống kính có độ mở khẩu lớn hay không. Là một ống kính vô nghĩa, tưởng chừng như Zeiss Super-Q-Gigantar 40mm F0.33 sẽ bị lãng quên nhưng không phải vậy. 45 năm sau tức năm 2011 trong một phiên đấu giá, ống kính này đã được mua lại với giá 60,000 EUR (tương đương khoảng 80,000 USD). Đến nay Zeiss Super-Q-Gigantar 40mm F0.33 vẫn đang là ống kính nhanh nhất và có độ mở khẩu lớn nhất thế giới. Bản quyền hình ảnh lịch sử trong bài thuộc về WestLicht Photographica.

Việt Đức