Nói một cách công bằng: TikTok đã thay đổi nước Mỹ dù bạn có yêu hay ghét, hay thậm chí là sợ hãi nó!

New York Times tuyên bố rằng có thể không có ứng dụng nào đậm chất Mỹ hơn TikTok. Nó không có hạn chế nào cả và chứa đầy những ý tưởng, thậm chí nó tự do đến mức lộn xộn. Tuy nhiên, TikTok không phải là một ứng dụng của Mỹ nên Quốc hội Mỹ đã đưa ra dự luật thoái vốn để buộc công ty mẹ ByteDance phải bán TikTok cho các chủ sở hữu không phải người Trung Quốc, nếu không sẽ bị cấm.

TikTok chính thức cập bến nước Mỹ vào năm 2018 và là ứng dụng được tải xuống nhiều nhất tại Mỹ và thậm chí là cả thế giới trong năm 2020, 2021 và 2022. Điều đó không có nghĩa là các yếu tố thiết kế của nó mới đến thế; việc xem các video ngẫu nhiên, hấp dẫn từ lâu đã trở thành một nét văn hóa đại chúng của Mỹ, nhưng TikTok đã kết hợp những yếu tố này lại với nhau theo một cách mới.

Không giống như Instagram, Facebook hay Snapchat, TikTok không được xây dựng dựa trên các mối quan hệ xã hội. Mục tiêu của nó là giải trí thuần túy, không giới hạn. Thuật toán có thể lấy mọi điểm dữ liệu từ nội dung mà người dùng đã bỏ qua, thích hoặc chia sẻ và đẩy trực tiếp nội dung đó vào nguồn cấp dữ liệu "Được đề xuất cho bạn". Điều này khiến người dùng có cảm giác như TikTok hiểu họ hơn chính bản thân họ.

New York Times liệt kê 19 lĩnh vực mà TikTok đã làmthay đổi nước Mỹ, từ âm nhạc mà người Mỹ nghe, những bộ phim họ xem, những thuyết âm mưu mà họ tin tưởng, cách xác định sự thành công của một sản phẩm, cách xác định một người nổi tiếng. Tất cả những điều này dù tốt hay xấu đều bị ảnh hưởng bởi TikTok. Ngay cả khi bạn chưa từng mở ứng dụng, bạn cũng đã bị ảnh hưởng bởi văn hóa TikTok.

Các danh mục sau đây phác thảo tác động của TikTok đối với nước Mỹ:

1. Chính trị:

Tổng thống Mỹ Joe Biden đã từ chối cơ hội xuất hiện trên truyền hình CBS để tiếp cận hàng chục triệu cử tri tiềm năng đang theo dõi Super Bowl năm nay. Thay vào đó, ông ấy đã đăng video TikTok đầu tiên của mình.

Nhóm Biden trước đây đã từ chối tham gia TikTok do lo ngại vấn đề an ninh. Chiến dịch tranh cử của Trump cũng không sử dụng TikTok và cựu tổng thống Mỹ bày tỏ quan điểm trái chiều về ứng dụng này. Ông đề xuất cấm TikTok khi còn là tổng thống nhưng gần đây đã chỉ trích những nỗ lực của Quốc hội nhằm hạn chế việc sử dụng ứng dụng này ở Mỹ.

Sự nhượng bộ của Biden là sự thừa nhận tầm quan trọng không thể chối cãi của TikTok. Đây là năm bầu cử và khoảng 14% người Mỹ trưởng thành thường xuyên nhận được tin tức trên TikTok. Biden hiện có một studio nhỏ trong văn phòng tranh cử của mình ở Wilmington, Delaware. Ở đó, nhân viên có thể quay những video "thẳng thắn" với ứng viên.

TikTok cũng làm dấy lên mối lo ngại về an ninh quốc gia ở Hoa Kỳ. Thuật toán cốt lõi của nó được che giấu trong bí ẩn. Thuật toán không thuộc về TikTok mà được cung cấp bởi các kỹ sư của Bytedance. ByteDance kiểm soát TikTok và viết mã của nó một cách bí mật trong các phòng nghiên cứu trên khắp thế giới, bao gồm Bắc Kinh, Singapore và Mountain View, California.

2. Công nghiệp giải trí:

TikTok hiện đã trở thành cỗ máy tiếp thị được yêu thích của Hollywood. Cần nhớ khi TikTok ra mắt tại Mỹ vào năm 2018, Hollywood vẫn khá bảo thủ, chậm thay đổi và đã hoàn toàn phớt lờ nó. Họ quá bận chụp ảnh nên không nghĩ tới ứng dụng video ngắn mới này. Nhưng giờ đây, Hollywood đã bắt đầu coi TikTok là thứ không thể thiếu.

Bộ phim hài lãng mạn Only Love You của Sony với sự tham gia của Sydney Sweeney và Glen Powell chỉ thu về 8 triệu USD tại phòng vé vào cuối tuần Giáng sinh năm ngoái. Theo sự thúc giục của Sony, người dùng TikTok bắt đầu tạo video tự mình diễn lại cảnh post-credits, biến nó thành một bộ phim ăn khách, thu về 219 triệu USD tại phòng vé.

TikTok trở thành một nền tảng công nghệ khác khiến làng âm nhạc phẫn nộ vì tiền bản quyền thấp. Vào tháng 2, Universal Music Group, đại diện cho các nghệ sĩ bao gồm Taylor Swift, Billie Eilish và Drake, đã thu hồi quyền phát nhạc của TikTok, cho biết TikTok đang cố gắng "bắt nạt" công ty để chấp nhận các điều khoản không có lợi.

Tuy nhiên, chỉ tuần trước, Taylor Swift đã phá vỡ các quy tắc và đưa các bài hát của mình trở lại TikTok trước khi phát hành album mới. Swift phát hành âm nhạc của mình thông qua Universal Music, nhưng cô sở hữu quyền đối với tác phẩm của mình kể từ năm 2018. Câu hỏi bây giờ là liệu các nghệ sĩ khác có làm theo hay không.

3. Trường học:

TikTok đã biến phòng vệ sinh trường học thành phim trường. Trường trung học cơ sở Southern Alamance là một trường công lập ở Graham, Bắc Carolina gần đây đã phát hiện ra một vấn đề, đó là số lượng học sinh đi vệ sinh trong lớp tăng đột biến, có khi lên tới 9 lần một ngày và hóa ra họ đang dùng gương trong nhà vệ sinh để làm video TikTok. Do đó, nhà trường đã ra một biện pháp cực đoan là yêu cầu dỡ bỏ những tấm gương trong nhà vệ sinh.

Sinh viên Mỹ dùng gương trong phòng tắm để quay video TikTok. Người ta đã nói nhiều về "thiết kế gây nghiện" của TikTok, nhưng nó có tác dụng gì đối với não bộ con người? Một nghiên cứu nhỏ về sinh viên đại học Trung Quốc đã sử dụng hình ảnh cộng hưởng từ để so sánh hoạt động não của họ khi xem video TikTok được cá nhân hóa (video được thuật toán đề xuất dựa trên mức sử dụng trước đây của họ) và video chung (video được ứng dụng đề xuất cho người dùng mới).

Người ta nhận thấy rằng khi học sinh xem các video được cá nhân hóa, hoạt động ở nhiều vùng não tăng lên, bao gồm các vùng liên quan đến phần thưởng, sự chú ý và xử lý thông tin xã hội. Nói cách khác, thuật toán đã gây tác động.

4. Mua sắm:

TikTok hiện là một trải nghiệm mua sắm trị giá hàng tỷ đô la và nhiều công ty đã chớp lấy cơ hội này. Internet có thể đã giết chết các trung tâm mua sắm truyền thống nhưng giờ đây nó đã trở thành một trung tâm mua sắm lớn trực tuyến.

Kiara Springs, 25 tuổi, kiếm được từ 10.000 đến 12.000 USD hầu hết các tháng bằng cách đăng váy ngắn hoặc áo vải lanh mà cô tìm thấy trên Amazon trên tài khoản TikTok của mình. Trong tháng có thu nhập cao nhất, Springs kiếm được 50.000 USD trên TikTok.

Khi một sản phẩm trở nên phổ biến trên TikTok, việc truyền miệng giữa người dùng thường trực tiếp chuyển thành doanh số bán hàng. Trong một số trường hợp, kết quả thật đáng kinh ngạc. Chẳng hạn, sau khi chai nước của thương hiệu cốc giữ nhiệt Stanley của Mỹ trở nên phổ biến trên TikTok, doanh thu của công ty đã đạt 750 triệu USD vào năm ngoái, vượt xa mức 73 triệu USD vào năm 2019.

5. Nấu nướng:

Nấu ăn bây giờ đã khác. Một điểm khác biệt chính giữa các công thức nấu ăn hàng đầu ngày nay và trước đây là TikTok. Trước đây, bạn chỉ có thể học nấu ăn bằng cách dựa vào hình ảnh tĩnh và xem hướng dẫn từng bước trong công thức nấu ăn. Bây giờ, một video dài 30 giây có thể hướng dẫn bạn cách nấu ăn khá chi tiết. Những video này mô tả toàn bộ quá trình nấu ăn chứ không chỉ các công đoạn, cho phép bạn chuyển sang công thức nấu ăn của mình trong chớp mắt.

Mặc dù TikTok cung cấp nhiều kỹ thuật và phong cách khác nhau cho những người nấu ăn tại nhà, nhưng nền tảng này lại ưu tiên quảng bá các khái niệm hơn là các công thức nấu ăn thực tế, chẳng hạn như trứng chiên sốt pesto và nhân bánh sandwich cắt thành hỗn hợp đồng đều. Những công thức nấu ăn được chia sẻ nhiều nhất là những công thức bạn có thể xem một lần, sau đó quay lại và thực hiện mà không cần đo lường.

6. Video dọc:

TikTok không phát minh ra video dọc nhưng nó đóng vai trò rất quan trọng trong việc phổ biến cách xem này thay vì xem theo chiều ngang, khiến các công ty khác bắt chước.

Giải bóng đá chuyên nghiệp Tây Ban Nha và các nhà xuất bản tin tức lớn đều đang sản xuất video dọc hay thậm chí cả New York Times cũng đang tham gia vào hành động này.

Minh Hoàng