Thị trường xe điện toàn cầu mới phát triển ở những nước giàu, còn ì ạch ở những nước nghèo

Kết thúc kỷ nguyên động cơ đốt trong (ICE), ngành công nghiệp ô tô toàn cầu sẽ bước vào kỷ nguyên điện khí hóa mà đơn cử là sự phát triển mạnh mẽ của xe điện. Ở giai đoạn giao thời, chúng ta có thể thấy được sự phát triển đang dần mạnh lên của xe điện, các hãng xe cũng ra sức chạy đua để tung ra các dòng sản phẩm lai điện và thuần điện đến với người tiêu dùng. Tuy nhiên, ở các thị trường khác nhau đang có sự chênh lệch rõ rệt về thị phần cũng như sự phát triển của xe điện.

Bất chấp sự bất ổn của nền kinh tế toàn cầu, thị trường xe điện vẫn phát triển chóng mặt ở các nền kinh tế lớn hàng đầu thế giới như Châu Âu, Trung Quốc và Hoa Kỳ. Tại các thị trường này, xe điện đang chiếm thị phần lớn và trở thành một loại phương tiện, giải pháp thay thế cho những mẫu xe sử dụng động cơ ICE. Theo dữ liệu do JATO Dynamic thu thập được cho thấy có nhiều sự khác biệt trong sự phát triển xe điện ở các thị trường lớn so với phần còn lại của thế giới.

Riêng tại Châu Âu cũng đã có sự khác biệt rõ rệt. Na Uy, xe điện dần trở thành phương tiện phổ biến với người tiêu dùng và được quan tâm nhờ vào các ưu đãi mạnh mẽ của chính phủ cũng như cơ sở hạ tầng được phát triển tốt, phù hợp với xe điện. Không những thế, mua một chiếc xe điện ở Na Uy còn rẻ hơn tương đối nhiều so với mua một chiếc xe ICE đi kèm với nhiều ưu đãi khác. Chỉ riêng trong tháng 9 năm 2022, có tới 77% số xe đăng ký mới là xe điện tại đất nước này.

Với một số thị trường khác của Châu Âu như Đức, Áo, Thụy Sĩ, Pháp, Benelux, Anh, Ireland và Iceland chiếm tới 2/3 tổng doanh số bán hàng xe điện tại Châu Âu và vào quý 3 năm 2022, thị trường xe điện tại các thị trường này đạt 15%. Thế nhưng ở các quốc gia Địa Trung Hải khác (trừ Pháp) nơi có thu nhập bình quân đầu người thấp thì tỷ lệ phát triển của xe điện chậm hơn rất nhiều. Ở những quốc gia này, thị phần xe điện chỉ đạt 3,8% trong quý 3 năm 2022. Các yếu tố ảnh hưởng tới sự phát triển này phần lớn nằm ở các ưu đãi ít ỏi của chính phủ, cơ sở hạ tầng không đáp ứng và giá thành nhiên liệu loạn nhịp.

Cũng như các nước châu Âu, mức độ phát triển xe điện ở Mỹ khác nhau giữa các bang. California đã nổi lên như một bang dẫn đầu rõ ràng trong cuộc đua điện khí hóa nhờ quy định nghiêm ngặt, các chính sách hấp dẫn và các ưu đãi của các hãng xe điện hàng đầu như Tesla. Chương trình “Xe Không Phát Thải” (ZEV) – được ra đời để đảm bảo các mục tiêu giảm phát thải dài hạn của California, yêu cầu các nhà sản xuất ô tô bán một số lượng ô tô sạch nhất hiện có.

Từ tháng 8 năm 2022, 14 tiểu bang đã áp dụng cả chương trình ZEV của California cũng như tiêu chuẩn LEV (Phương tiện phát thải thấp). Vào quý 2 năm 2022, thị phần xe điện ở các bang ZEV đạt 8,7% so với các bang không ZEV chỉ 3%.

Hiện tại, các thị trường, các quốc gia đang phát triển có tỷ lệ xe điện ít hơn rất nhiều so với các loại xe ICE. Mặc dù đã có nhiều sự tác động cũng như chính sách ưu đãi từ chính phủ nhưng chưa mạnh mẽ, chưa tạo được bước chuyển mình để người dùng suy nghĩ tới xe điện nhiều. Ngoài ra, cơ sở hạ tầng cũng chưa đáp ứng được nhu cầu xe điện tăng lên bất ngờ. Để đảm bảo không bị tụt hậu phía sau kỷ nguyên điện khí hóa, chính phủ cũng như các hãng sản xuất xe điện phải hành động nhanh chóng hơn, giải quyết các rào cản còn tồn đọng đối với người tiêu dùng.

(nguồn: JATO Dynamics)